انواع رفرنس دهی در مقالات + سبک مناسب برای شما چیست؟

گاهی در هنگام نگارش مقاله لازم است از آثار افراد دیگری نیز استفاده کرد تا بتوان بار علمی مقاله را زیاد کرد. برای استفاده از این آثار حتما باید به نویسندگان آن ارجاع داده شود. ارجاع دادن به آثار دیگران وجه علمی و تحقیقی دارد که نشانگر مطالعه و تسلط محقق به مطالعات پیشین است. رفرنس نویسی یکی از مهمترین قسمت های نگارش مقاله می باشد چرا که رعایت نکردن اصول آن سرقت ادبی تلقی می شود و اعتبار مقاله زیرسوال می رود.

سبک ‌های مختلف رفرنس دهی

حتما سبک های ارجاع ‌دهی شیکاگو، APA  و MLA  و هاروارد به گوشتان رسیده است. هر یک از انواع رفرنس دهی در مقالات ویژگی های کلیدی مخصوص به خود دارند. البته در برخی از بخش ها ممکن است بسیار مشابه باشند اما به طور کلی کاربرد هر سبک نسبت به سبک دیگر با هم فرق می کند. در جدول زیر مقایسه ای دقیق در مورد کاربرد و ویژگی های هر یک از سبک های رفرنس دهی مختلف گردآوری شده است.

انتخاب سبک مناسب برای شما

اگر می خواهید بدانید بهترین سبک مناسب رفرنس دهی برای شما کدام است، در ابتدا باید توضیح دقیقی از هر سبک داشته باشید:

رفرنس دهی APA

apa یکی از متداول ترین روش های رفرنس نویسی است که روند کار شما به عنوان دانشجویان و پژوهشگران مختلف را با سرعت چشمگیری به پیش می برد. در نوشتن رفرنس نویسی به روش apa  نیز می بایست تمامی منابع طبق ترتیب حروف الفبا نوشته شوند و منابع کتاب با مقاله و پایان نامه ها و نیز درگاه های اینترنتی هر یک به صورت جداگانه درج گردند.

برای رفرنس نویسی به روش apa  یا همان نوشتن منابع پایانی نیز می بایست طبق ترتیب: نام خانوادگی و نام نویسنده، سال چاپ داخل پرانتز، اسم یا عنوان مقاله، نام مجله مورد نظر، شماره صفحه استخراج شده، نام شهر یا کشور چاپ مقاله، تاریخ آن و نیز دانشگاه مورد نظر اصول رفرنس نویسی رعایت گردد. محل قرار گیری اطلاعات در این روش:

• اطلاعات نام نویسنده یا نویسندگان و تاریخ چاپ نوشته مرجع را در متن خود بگنجانید.
• برای نوشتن نام نویسنده و تاریخ چاپ در مقابل هر جمله، از علامت پرانتز استفاده کنید.

مثال مقاله در مجله علمی:

Wilson, E. O. (1998). Integrated science and the coming century of the environment. BioScience, 48(6), 441-456. doi.org

رفرنس دهی MLA

در این سبک، ارجاعات داخل متنی به‌طور خلاصه شامل نام خانوادگی نویسنده و شماره صفحه مورد استفاده است که در پرانتز آورده می‌شود، بدون ذکر سال انتشار. در پایان مقاله، لیست منابع به ترتیب حروف الفبای نام خانوادگی نویسندگان و تحت عنوان “Works Cited” تنظیم می‌شود.

هر مدخل در این لیست شامل نام نویسنده، عنوان اثر، اطلاعات انتشار و جزئیات دیگر است. سبک MLA به دلیل سادگی و تمرکز بر استفاده از منابع در متن، به‌ویژه برای تحلیل‌های متنی و مقالات ادبی، بسیار مناسب است و به خواننده کمک می‌کند تا به سرعت منبع مورد نظر را در متن و فهرست منابع بیابد. محل قرار گیری اطلاعات:

• ابتدا نام خانوادگی و نام مولف را بیاورید و نقطه بگذارید.
• بعد عنوان مقاله را درون گیومه بنویسید و نقطه بگذارید.
• سپس نام نشریه را به صورت ایتالیک بنویسید و به دنبال آن تاریخ انتشار را بیاورید و دو نقطه بگذارید.
• پس از آن شماره صفحه را ذکر کنید.

مثال:

Prin, Dinah.” Marriage in the 90s”. New York 2 June 1990: 40-45.

رفرنس دهی به روش شیکاگو

روش شیکاگو انعطاف بیشتری برای استناد به منابع متنوع و نامتعارف مانند آثار هنری یا منابع تاریخی دارد. بیشتر در علوم انسانی و اجتماعی، تاریخ، و هنر استفاده می‌شود. روش شیکاگو امکان ارجاع‌دهی به تمامی انواع منابع، از جمله کتاب ‌ها، مقالات، منابع الکترونیکی، اسناد تاریخی، و حتی منابع دیداری-شنیداری را فراهم می ‌کند.

• نویسنده-تاریخ: اطلاعات منابع در متن مقاله به شکل مختصر (نام نویسنده و سال انتشار) آمده و در پایان پژوهش به صورت کامل ذکر می‌شود.
• یادداشت‌ها و فهرست منابع: اطلاعات کامل منابع به صورت پاورقی یا یادداشت‌های پایانی آورده می‌شود. در انتهای پژوهش، فهرست جامعی از منابع به ترتیب حروف الفبا تهیه می‌شود.

مثال مقاله ترجمه شده:

ماترسکا، کاتارزینا. 2004. “کتابداران در عصر دانش.” ترجمه محمدرضا سلیمانی. 1384. علوم اطلاع‌رسانی 20(3 و 4): 87-98.

رفرنس دهی به روش هاروارد

سبک رفرنس‌دهی هاروارد، هیچ ارتباطی به دانشگاه معروفی که همه می‌شناسیم ندارد پس اجازه ندهید اسم «هاروارد» شما را گول بزند! سبک ارجاع دهی Harvard Referencing  سبکی است که بیشتر توسط دانشجویان استفاده می‌گیرد. روش ارجاع دهی هاروارد دو نوع استناد را شامل می‌شود. نوع اول، استناد در متن است، استناد در متن زمانی که از یک نقل قول استفاده می‌کنیم، بلافاصله بعد اتمام جمله داخل پرانتز نام نویسنده و سال را قید می‌کنیم.

در دیگر موارد از فهرست منابع استفاده می‌کنیم که در این حالت اطلاعات کامل را در فهرست منابع قید می‌کنیم. دلیل راحتی استفاده هم این است که منابع بدون شماره هستند و بنابراین می‌توانند به آسانی اضافه یا حذف شوند و به همین دلیل به سیستم نویسنده-تاریخ (Author-Date System/Style) مشهور است.

استناد در متن، نام نویسندگان و سال انتشار منبع مورد استفاده قرار می‌گیرد. شیوه منبع نویسی هاروارد همچنین، کلیۀ منابع مورد استفاده در آخر مقاله (فهرست منابع)، طبق حروف الفبا فهرست می‌شوند. در صورت بکار بردن چند مقاله از یک نویسنده هم سال نشر اهمیت بیشتری می‌یابد و چنانچه نام نویسنده‌ها شبیه بود، از یک حرف مجزا علاوه بر نام اصلی برای تفکیک نام‌ها استفاده می‌شود. محل قرار گیری اطلاعات:

• نام خانوادگی، نام. (تاریخ انتشار). موضوع. شهر: ناشر، شماره صفحات.
• منابع در پایان متن به ترتیب حروف الفبا و با توجه به نام خانوادگی نویسنده مرتب می‌شوند.

مثال: Nicolle, L.,1990. Data protection: laying down the law. Management Computing, vol. 13, no. 12, pp. 48-49, 52

سخن پایانی

درگذشته هر موضوع و تخصصی قانون ارجاع مخصوص به خودش را داشت، اما امروزه در بین دانشگاه­ ها و کالج­ ها گرایش بیشتری برای انتخاب یک متد و روش برای این کار وجود دارد. محبوب ترین انواع ارجاع دهی و رفرنس نویسی مقالات انگلیسی شامل APA، Chicago، Harvard و MLA می ­شود. این روش ­ها به طور گسترده در بسیاری از تخصص ­های علمی مورد استفاده قرار می­ گیرند. در این مقاله سعی کردیم تمام روش های استناد دهی را شرح دهیم و با ذکر مثال توضیح دهیم. چنانچه مطلب فوق برای شما مفید بود، خوشحال می شویم برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه آموزش گام به گام و استفاده از ابزارهای رفرنسدهی از صفحه نحوه نوشتن منابع در مقاله نیز بازدید کنید.