قطعاً یکی از مشغولیت های فکری دانشجویان، پژوهشگران و تحصیل کردگان مذکر، رفتن به خدمت سربازی و افتادن فاصله طولانی بین دوره های تحصیلی، کاری و یا پژوهشی است. بیشتر فرهیختگان دوست دارند که طول دوره سربازی هرچه کوتاه‌تر باشد و زودتر بتوانند به کار و تخصص خودشان برگردند. به همین دلیل مدام در بین قوانین نظام وظیفه، که البته دائم در حال تغییر است، به دنبال راهی برای کم کردن دوره خدمت سربازی می گردند.
در اینجا می‌خواهیم به شما مژده بدهیم که یکی از راه‌های کاهش مدت سربازی که یک تیر و چند نشان هم به شمار می‌آید، نوشتن کتاب یا مقاله علمی است. چون علاوه بر آنکه سبب کاهش دوره سربازی می‌شود، از نظر رتبه علمی و امکان استفاده از این رتبه ها، رزومه شما را تقویت می کند.
آیا نوشتن مقاله می‌تواند منجر به معافیت سربازی شود؟
یکی از راه های کسر خدمت سربازی برای آقایان، چاپ مقاله ISI، چاپ مقاله علمی و پژوهشی، چاپ مقاله همایشی، و چاپ کتاب می باشد. واجدین شرایط خدمت سربازی می توانند با چاپ مقاله و یا چاپ کتاب در حوزه های تخصصی که مورد تایید بنیاد نخبگان نیروهای مسلح است از 4 تا 6 ماه و یا شاید در بعضی از مواقع بیشتر از شش ماه (بسته به نظر داوران بنیاد نخبگان نیروهای مسلح) مشمول کسر خدمت سربازی شوند. اما ذکر این نکته ضروریست که بحث نوشتن مقاله و معافیت سربازی کامل شایعه ای بیش نبوده و صحت ندارد و فقط کسری خدمت مدنظر است.
شرایط نوشتن مقاله برای کسری خدمت
سرباز می بایست در بنیاد ملی نخبگان عضو باشد. تنها گروه های زیر شرایط عضویت در این بنیاد را دارند:
برگزیدگان المپیادهای علمی
- نفرات اول تا سوم المپياد های بین المللی با تاييد وزارت آموزش و پرورش
- نفرات اول تا سوم المپياد های بین المللی با تاييد وزارت بهداشت
- نفرات اول تا سوم المپياد های علمی با تاييد وزارت بهداشت
- نفرات اول تا سوم المپياد های علمی با تاييد وزارت آموزش و پرورش
- افراد راه یافته به مرحله نهایی المپیاد بین المللی
- افرادی که در کنکور سراسری رتبه های برتر باشند ۱۰۰ نفر اول ریاضی، ۵۰ نفر علوم تجربی و رشته علوم انسانی و ۲۰ نفر اول در رشته هنر
مخترعان و مکتشفان
- ثبت اختراع در جشنواره های علمی و مسابقات معتبر و بین المللی مانند جشنواره خوارزمی و جشنواره رازی
- مخترعان و مكتشفان که اختراع و یا کشف آنها به ثبت رسیده باشد.
دانش آموختگان
دانش آموختگان رشته های مقطع کارشناسی به بالا و افرادی که در حوزه های علمیه تحصیل کرده باشند می توانند در سامانه ثبت نام نمایند.
مسابقه های علوم قرانی
- اگر در جشنواره های قرآنی دارای مقام شده
- اگر در مسابقات قرآنی و نماز و عترت مقام آورده باشند باشند می توانند در بنیاد نخبگان ثبت نام نمایند.
افراد بزرگ و برجسته در حوزه های علمی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی
- افرادی که مقالات علمی و یا کتاب چاپ کرده باشند.
- در مسائل و مشکلات راه گشا باشند.
خالق آثار هنری و ادبی
- اگر در حوزه های مختلف هنری مانند موسيقی، نقاشی، هنرهای تجسمی و نمایشی و یا معماری هنری را خلق کرده باشند.
هيات علمی دانشگاه ها
- اساتید برتر و اعضای هیات علمی دانشگاه های می توانند در سامانه بنیاد علمی نخبگان ثبت نام نمایند.
مدرسین علوم حوزه
- مدرسین علوم حوزه در صورتی می توانند ثبت نام نمایند که مرکز حوزه آن ها را به صورت فردی فعال باشد.
چه نوع مقالاتی برای دریافت کسری باید نوشته شود؟
- مرتبط با رشته تحصیلی شما باشند: مقاله باید در حوزه تخصصی شما باشد و نشان دهد که شما بر روی موضوعی مرتبط با رشته‌تان تحقیق کرده‌اید.
- ارزش علمی داشته باشند: مقاله باید دارای نوآوری، روش‌شناسی مناسب و نتایج قابل تفسیر باشد.
- در مجلات معتبر منتشر شوند: انتشار مقاله در مجلات معتبر علمی (مانند مجلات ISI) به اعتبار و ارزش علمی مقاله می‌افزاید.
- تاییدیه نهادهای نظامی را دریافت کنند: پس از چاپ مقاله، باید آن را به نهادهای نظامی مربوطه ارائه کنید تا مورد بررسی و تایید قرار گیرد.
انتخاب بهترین موضوع برای مقاله نویسی چه مقاله آی اس آی (ISI) و چه مقاله علمی پژوهشی یکی از مهم‌ترین بخش‌های نوشتن مقاله برای کسری است. موضوعات مختلفی برای تهیه مقاله وجود دارد. برای موضوع مقاله باید همیشه دو نکته اساسی را مد نظر داشته باشید:
اول اینکه حتما این موضوع در ادامه زمینه کاری شما باشد (به عنوان مثال در زمینه موضوع پایان نامه شما) و مهم تر اینکه موضوعی به روز و جدید و مورد توجه باشد. روی موضوعات کلی کار نکنید و سعی نمائید موضوعی انتخاب کنید که تا جای ممکن روی یک حوزه مانور دهد. نشریات علمی تا جایی تخصصی شده اند که اگر موضوعات شما کلی و حتی با نتایج چشمگیر باشد را نیز به سختی قبول می کنند.
نحوه آغاز فرایند دریافت کسری
ابتدا سرباز باید نامه ای از” بنیاد نخبگان” اخذ نموده و سپس جهت ارائه عنوان مقاله ISI به یکی از سازمان ها و نهادهای نظامی مورد تایید بنیاد مراجعه نماید. نکته قابل توجه این است که اگر عنوان مقاله ISI مورد تایید مرکز نظامی نبود سرباز باید نامه عدم نیاز را از آنها دریافت نموده و آنرا به بنیاد تحویل دهد تا از طرف بنیاد به مرکز دیگری معرفی شود.
برای شناسایی مراکز، سازمان ها و نهادهای نظامی که کسر خدمت از طریق چاپ مقاله ISI مورد قبول آنها است کافی است به سایت نظام وظیفه مراجعه نمایید و بر اساس رشته و حوزه تخصصی خود این پروژه ها را جستجو کنید و سپس نامه مورد نیاز را از آن سازمان دریافت نمایید.
معمولا بین چاپ کتاب و چاپ مقاله و میزان کسر خدمت تفاوت چندانی مشاهده نمی شود و اکثرا بصورت توافقی و پس از تجمیع نظرات داوران دارای درجه نظامی تعیین می گردند. چنانچه سرباز نسبت به مدت کسر خدمت خود اعتراض دارد می تواند تقاضای تجدید نظر ارائه کند. همچنین دانشجویان و فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد و دکتری برای اینکه حداقل 8 ماه کسر خدمت دریافت کنند، می توانند همزمان دو پروژه چاپ مقاله را با هم ارائه نمایند.
چه روش های دیگری برای معافیت از سربازی وجود دارد؟
در برخی مواقع با ارائه پایان نامه، تألیف کتاب و کار بر روی انواع پروژه های تحقیقاتی مختلف، بخشی از دوره خدمت سربازی شما کاهش خواهد یافت. البته ما در حوزه تحصیل تمرکز کرده ایم در واقع (معافیت کفالت ماده ۶ ، معافیت با ضربان قلب بالا ، معافیت با صرع و تشنج ، معافیت با عمل جراحی ، معافیت با اهدای کلیه ، ازدواج با همسر معلول ، کفالت فرزند صغیر یا بیمار) روش های اصلی معافیت از سربازی محسوب می شوند.
سخن پایانی
نوشتن مقاله برای کاهش دوره سربازی همیشه و در همه دوره های علم مورد ستایش قرار می گرفته و در تمام جوامع آگاه، تجلیل تقدیر و ترغیب فرهیختگان به گسترش پهنه علمی شان جزء اصول مهم بوده و هست. در ایران نیز برای ایجاد بستری مناسب در جهت پیشرفت های علمی، تسهیلات و مزایایی برای نخبگان و کسانی که به دنبال دریافت مدارج عالی علمی هستند، فراهم شده است.
به طور مثال در قوانین و شرایط نظام وظیفه برای کوتاه شدن دوره خدمت سربازی و بازگرداندن هر چه سریعتر دانشجویان و محققان به صحنه های علمی جامعه، شرایطی فراهم شده است تا بتوانند با ارائه پایان نامه، مقاله، تألیف کتاب و کاربر روی انواع پروژه های تحقیقاتی مختلف، بخشی از دوره خدمت سربازی خود را کاهش داده و زودتر به جامعه تخصصی خود برگردند. شما می توانید برای شروع مقاله نویسی مطالب ذکر شد در زیر را به ترتیب مطالعه کنید تا بصورت پله ای در این زمینه اطلاعات کسب کنید.
