سال گذشته پریا، دانشجوی علاقه‌مند به دکتری، با رزومه ای نسبتاً خوب اما بدون مقاله به ما مراجعه کرد. پریا از امتیازات مصاحبه دکتری چیز زیادی نمی دانست و نگران بود که نتواند توانایی ها و انگیزه علمی خود را در زمان مصاحبه به اساتید نشان دهد.
به همین جهت ما طبق سالها تجربه ای که در این زمینه کسب کرده ایم برای او توضیح دادیم که آزمون دکتری دو مرحله دارد: مرحله اول شامل سوابق تحصیلی و آزمون کتبی است، اما مرحله دوم، یعنی مصاحبه، مهم تر است و داورها بیشتر به انگیزه، تعهد و توانایی پژوهشی شخص توجه می کنند. حتی اگر آزمون اول را به خوبی به اتمام نرسانده باشید با یک مصاحبه قوی وداشتن مقالات علمی می توانید امتیاز لازم برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری را بدست آورید.
در همان ابتدا و بدون فوت وقت به پریا پیشنهاد دادیم که یک مقاله علمی آماده و در مجله ای قوی منتشر کند تا رزومه اش تقویت شود و بتواند در مصاحبه بهتر عمل کند. او با چاپ مقاله توسط کارشناسان خبره مجموعه ما توانست در جلسه مصاحبه با ارائه نمونه های عملی پژوهشی و توضیح اهداف علمی، امتیاز بالایی کسب کند و شانس پذیرش خود در رشته مورد علاقه اش را افزایش دهد. البته او یک سری امتیاز دیگر نیز بدست آورده بود که در ادامه آنها را برسی خواهیم کرد.
ساختار کلی امتیازدهی مصاحبه دکتری
در آزمون دکتری ، مرحله مصاحبه علمی و ارزیابی سوابق پژوهشی، سهم ۵۰ درصدی از نمره نهایی را به خود اختصاص می دهد. وقتی نتایج آزمون دکتری اعلام می شود، شما در چند مرحله مختلف ارزیابی می شوید. این ارزیابی ها بر اساس ملاک های مشخص انجام می گیرد و برای هر بخش، نمره ای جداگانه به شما تعلق می‌گیرد. مجموع این امتیازها، نمره نهایی شما را از ۲۰ تشکیل می دهد. در جدول زیر می توانید ببینید که بر چه اساسی در مصاحبه دکتری سنجیده می شوید و برای هر مورد چه حداکثر نمره ای در نظر گرفته شده است.
| فعالیت | حداکثر نمره |
| اگر مقاله علمی پژوهشی داخلی یا بین المللی دارید. اختراعی به نام شما ثبت شده است و یا در جشنواره بین المللی رتبه خوبی کسب کرده اید | 4 نمره برای هر مقاله ISI و یا معمولاً 2 نمره برای هر ثبت اختراع و یا معمولاً 2 نمره برای موفقیت در یک جشنواره بین المللی |
| اگر مقاله علمی ترویجی دارید و یا کتابی نوشته یا ترجمه کرده اید و یا در المپیادهای علمی – دانشجویی موفق شده اید | 1 نمره برای هر کدام به تفکیک ( موفقیت در هر سه مورد مجموعاً 3 نمره) |
| اگر در کنفرانس داخلی یا بین المللی مقاله چاپ شده دارید | 2 نمره |
| معدل دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد( بالای 18) | 1.5 نمره برای هر کدام به تفکیک (موفقیت در هر دو مورد مجموعاً 3 نمره) |
| پایان نامه پژوهش محور کارشناسی ارشد | 2 نمره |
| داشتن مدرک زبان معتبر | 6 نمره |
| جمع | 20 نمره |
امتیازدهی مصاحبه دکتری شامل چه مواردی است؟
چون پریا زمان کافی داشت، ما برایش امتیازات هر بخش مصاحبه دکتری را جز به جز توضیح دادیم تا بتواند با آگاهی کامل آماده شود. اطلاعات زیر برای شما هم بسیار مفید است. مصاحبه دکتری در سه حوزه اصلی ارزیابی می شوید و هر کدام سهم مشخصی در نمره نهایی شما دارند.
سوابق پژوهشی
بیشترین وزن مصاحبه مربوط به این بخش است. مقالات علمی ـ پژوهشی داخلی یا خارجی هر کدام تا ۴ امتیاز ارزش دارند. ارائه مقاله در همایش های معتبر بین المللی می‌تواند ۲ امتیاز برایتان داشته باشد. ثبت اختراع تأییدشده توسط سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران ۲ امتیاز دارد. کیفیت پایان نامه کارشناسی ارشد هم تا 2 امتیاز محاسبه می شود. به عنوان نمونه، اگر ۲ مقاله ISI چاپ کرده باشید (۸ امتیاز) و یک ثبت اختراع داشته باشید (۲ امتیاز)، جمعاً ۱۰ امتیاز از این بخش می گیرید. یعنی از 20 نمره می توانید 10 نمره را به راحتی از بخش پژوهشی کسب کنید.
سوابق آموزشی
دانشگاه محل تحصیل و معدل شما تأثیرگذار است. مثلاً اگر معدل بالای ۱۸ از دانشگاه معتبر داشته باشید، تا امتیاز 1.5 در هر مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد کسب می کنید. مدرک زبان معتبر بین المللی مثل IELTS یا TOEFL هم می تواند 6 امتیاز اضافه کند. همچنین اگر از برگزیدگان المپیاد های علمی باشید، امتیاز قابل توجهی دریافت می کنید.
ارزیابی جلسه مصاحبه حضوری
در این بخش داوران تسلط شما بر پایان نامه کارشناسی ارشد و طرح پیشنهادی رساله دکتری را می سنجند (تا ۱۰ امتیاز). پاسخ به سوالات تخصصی و توانایی تحلیل مسائل علمی هم ۱۰ امتیاز دارد. حتی تسلط شما به زبان انگلیسی درک مطلب و مکالمه می تواند بسته به نظر اساتید و شرایط دانشگاه ۲ تا ۳ امتیاز به همراه داشته باشد. مثلاً اگر بتوانید طرح تحقیقاتی خود را به صورت علمی و روان ارائه دهید، احتمالاً بیش از ۸ امتیاز از بخش تحلیل علمی می گیرید.
در مجموع، اگر روی بخش پژوهشی تمرکز بیشتری داشته باشید و در کنار آن برای مصاحبه حضوری تمرین کنید، شانس کسب نمره بالا و پذیرش نهایی تان به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت
چگونه رزومه خود را برای ارائه در روز مصاحبه دکتری آماده کنید؟
برای موفقیت در مصاحبه دکتری، داشتن یک رزومه منسجم و قوی اهمیت زیادی دارد. داوران علاوه بر نمره کتبی، به سوابق علمی و پژوهشی شما توجه می کنند، بنابراین باید مدارک و دستاورد هایتان را به شکلی حرفه ای ارائه دهید. روش های تقویت رزومه شامل مواردی مثل داشتن مدرک زبان معتبر، شرکت در همایش های علمی، ارائه مقاله در کنفرانس ها، ثبت اختراع یا تألیف کتاب است. هر کدام از این موارد می تواند به ارتقای جایگاه شما در مصاحبه کمک کند، اما باید توجه کنید که آماده سازی آنها معمولاً زمان بر است.
یکی از موثرترین راه های تقویت رزومه برای مصاحبه دکتری، داشتن مقاله علمی ـ پژوهشی است. مقاله چاپ شده نشان می دهد شما توانایی پژوهش و تولید علم دارید و همین موضوع می تواند در کوتاه ترین زمان امتیاز زیادی برایتان به همراه داشته باشد. به طور معمول، هر مقاله معتبر می تواند چند امتیاز کلیدی در بخش پژوهشی رزومه به شما اضافه کند. اگر زمان کمی دارید و هنوز مقاله ای در رزومه خود ندارید، می‌توانید از خدمات تخصصی چاپ مقاله برای مصاحبه دکتری مجموعه ما استفاده کنید. این کار به شما کمک می‌کند در مدت کوتاه، رزومه ای قوی‌تر ارائه دهید و شانس کسب امتیاز بالا در بخش پژوهشی و در نهایت پذیرش در رشته مورد نظر را به طور چشمگیری افزایش دهید.
در نهایت باید گفت که قبولی در مصاحبه دکتری تنها به نمره آزمون کتبی محدود نمی شود، بلکه کیفیت رزومه و نحوه ارائه آن نقش اساسی دارد. داشتن مقاله علمی ـ پژوهشی معتبر، به ویژه در مجلات داخلی و خارجی، می تواند بیشترین امتیاز پژوهشی را برایتان به همراه داشته باشد و اعتماد داوران را جلب کند. البته مدارکی مانند مدرک زبان، ثبت اختراع یا سابقه تدریس نیز ارزشمند هستند، اما مقالات چاپ شده معمولاً سریع ترین و پر رنگ‌ترین تاثیر را در تقویت رزومه دارند. بنابراین اگر می خواهید شانس خود را افزایش دهید، تمرکز ویژه بر آماده سازی و چاپ مقاله را جدی بگیرید.
