آیا آزادسازی مدرک برای مهاجرت اجباری است؟

کسانی که در دانشگاه دولتی تحصیل کرده اند، احتمالاً بارها شنیده اند که برای مهاجرت نیاز است مراحل آزادسازی مدارک تحصیلی خود را طی کنند اما به طور دقیق درباره این موضوع اطلاعات ندارند. حال اینکه اصلاً چه روش هایی برای ازادسازی مدارک وجود دارد خود یکی از سوالات پرتکراری  است که توسط متقاضیان مهاجرت تحصیلی پرسیده می شود. ما در این مقاله به طور دقیق و واضح به این موضوعات خواهیم پرداخت و پاسخ تمام سوال هایی که در ذهن دارید را خواهیم داد.

چه کسانی نیاز به آزادسازی مدرک دارند؟

اگر در دانشگاه دولتی روزانه تحصیل کرده باشید به اصطلاح دانشگاه هزینه شهریه شما را تقبل می کند، یعنی پولی بابت تحصیل پرداخت نکرده اید اما در نهایت از شما انتظار می رود که طبق قانون جمهوری اسلامی مدت زمان مشخصی را به عنوان تعهد به خدمت بگذرانید و مشغول کار در یک شرکت یا ارگان شوید، در این دوره مدارک شما آزاد نیست یعنی در گرو دانشگاه است.

حال موضوع آزادسازی سریع مدارک مطرح می شود، به طوری که بیشتر برای کسانی که قصد مهاجرت دارند این موضوع چالش برانگیز خواهد بود. یعنی دانشجویی که در دانشگاه دولتی و مقطع روزانه تحصیل کرده و حالا قصد دارد چه به منظور مهاجرت و چه سایر موارد مدارک اصلی خود را دریافت کند باید چه مراحلی را برای ازادسازی مدارک تحصیلی طی کند. در ادامه به این سوالب صورت دقیق پاسخ خواهیم داد.

آیا آزاد سازی مدرک برای مهاجرت اجباری است؟

ابتدا بهتر است بدانید، وقتی دانشجو از دانشگاه فارغ التحصیل می شود اگر قصد تحصیل در دانشگاهی در خارج از کشور دارد نیاز است اصل مدارک تحصیلی و ریزنمرات خود را داشته باشد. در واقع با گواهی موقت نمی توانید برای اپلای دانشگاه های خارجی اقدام کنید. بنابراین برای اپلای در دانشگاه های خارج از کشور آزادسازی مدارک ضروری است.

اما اگر هدف شما مهاجرت کاری است، باید ذکر کرد که طبق جدیدترین قانونی که در سال 2025 دیده می شود به منظور مهاجرت کاری پس از فارغ التحصیلی، اغلب کارفرمایان این مورد را الزامی نمی دانند بنابراین می توان گفت که آزادسازی مدارک برای مهاجرت کاری ضروری نیست اما این مورد کاملا به کشور مقصد و کارفرمای شما مرتبط می باشد. برای کسب اطلاعات دقیق تر به موارد زیر توجه کنید:

کانادا

• برای بسیاری از ویزاهای کاری و مهاجرتی (خصوصاً در مشاغل تخصصی)، نیاز به ارزیابی مدارک تحصیلی Educational Credential Assessment یا ECA دارید.
• این ارزیابی توسط سازمان‌هایی مانند WES (World Education Services) یا دیگر نهادهای معتبر انجام می‌شود.

آمریکا

• برای برخی از ویزاهای کاری، مانند ویزای H-1B، ممکن است نیاز به معادلسازی یا تأیید مدارک داشته باشید.
• همچنین، اگر شما قصد دارید به عنوان یک حرفه‌ای در زمینه‌هایی مثل پزشکی یا مهندسی کار کنید، نیاز به تأیید صلاحیت از نهادهای مربوطه دارید.

استرالیا

• در استرالیا برای مهاجرت کاری به بسیاری از مشاغل، باید مدارک تحصیلی خود را از طریق نهادهای ارزیابی معتبر مانند VETASSESS یا ACS ارزیابی کنید.
• این ارزیابی برای دریافت ویزای کاری یا اقامت دائم (مانند ویزای 189 یا 190) الزامی است.

انگلستان

• برای ویزاهای کاری در انگلستان، معمولاً نیازی به تأیید مدرک تحصیلی نیست، مگر اینکه برای مشاغل خاص (مانند پزشکی یا مهندسی) اقدام کنید.
• برخی از نهادهای حرفه‌ای برای تأیید صلاحیت نیاز به تأییدیه دارند.

آلمان

• اگر قصد دارید در مشاغل تخصصی مانند مهندسی یا پزشکی کار کنید، ممکن است نیاز به تأیید مدارک تحصیلی از نهادهای آلمانی داشته باشید.
• سازمان‌هایی مانند ZAB (Central Office for Foreign Education) برای تأیید مدارک تحصیلی خارجی وجود دارند.

سوئد و سایر کشورهای اسکاندیناوی

• برای ویزاهای کاری در سوئد و کشورهای مشابه، معمولاً تأیید یا معادلسازی مدارک تحصیلی برای مشاغل تخصصی نیاز است.
• بسیاری از کارفرمایان در این کشورها ممکن است از شما بخواهند مدارک شما تأیید یا ارزیابی شوند.

نیوزلند

• مشابه استرالیا، نیوزلند هم برای برخی ویزاهای کاری و مهاجرتی نیاز به ارزیابی مدارک تحصیلی دارد.
• سازمان‌هایی مانند NZQA (New Zealand Qualifications Authority) برای ارزیابی مدارک تحصیلی خارجی فعالیت می‌کنند.

شرایط و مراحل آزادسازی مدرک از دانشگاه چیست؟

فرض ما بر این است که شما در دانشگاه دولتی و روزانه تحصیل خود را تمام کرده اید. اگر از دانشگاه وام گرفته باشید اولین گزینه تسویه کامل وام است. در واقع نیاز است تا با صندوق رفاه دانشجویان تسویه کرده باشید. سپس یک سری مدارک هویتی از شما درخواست می شود که باید ارائه دهید. بسته به روش انتخابی شما برای ازادسازی مدارک شرایط متفاوت است. اگر می خواهید هزینه آزاد سازی مدرک را پرداخت کنید، محاسبه لازم صورت گرفته و پس از پرداخت، در خوش بینامه ترین حالت ممکن، زمان 5 تا 20 روز مدارک شما ازاد می شود. اما اگر به دنبال روش آزادسازی مدارک با عدم کاریابی هستید، بین 6 ماه تا یک سال و حتی بیشتر باید صبر کنید. در نهایت نیز کسانی که قصد دارند تا برای آزاد سازی مدرک خود دوره تعهد را بگذرانند، باید حداقل 4 سال کار کنند و برای خود در این مدت بیمه واریز کنند.

آسان ترین راه ها برای آزاد سازی مدارک تحصیلی قبل از مهاجرت

برای آزاد کردن مدارک تحصیل چند روش زیر پیش روی شماست:

۱- بابت مدتی که در دانشگاه به رایگان تحصیل کرده اید هزینه پرداخت کنید

مبالغ نسبت به رشته تحصیلی،  نوع دانشگاه و شهر دانشگاه متغیر است اما جدول زیر جدیدترین محدوده نرخ ۱۴۰۴-1403 است

• مزایا: بهترین انتخاب برای کسانی که زمان کمی دارند و مشکلی بابت پرداخت هزینه ندارند.
• معایب: هزینه زیاد برای آزادسازی مدارک است.

۲-تکمیل کردن مدت زمان تعهد خدمت

اگر دانشجوی روزانه دولتی منطقه یک باشید، برای شما به اندازه طول تحصیل (مثلا دوره کارشناسی 4 سال) تعهد خدمت در نظر گرفته می شود. این قانون برای دانشجویان مناطق 2 و 3 دو برابر دوره تحصیل است. حتی دانشجویان پزشکی شاید به اندازه سه برابر مدت زمان تحصیل باید کار کنند. در این روش باید طبق زمان اعلامی کار کنید. کاری که می کنید باید تعریف شده باشد یعنی سابقه کاری و بیمه از سوی محل کار ارائه شود.

• مزایا: برای کسانی که عجله ای برای مهاجرت ندارند گزینه خوبی است. افرادی که بودجه لازم آزادسازی مدارک را ندارند با این روش می توانند نتیجه بگیرند.
• معایب: در این روش شرایط اپلای فوری را نخواهید داشت و باید زمان تعهد به خدمت شما تمام شود.

۳-استفاده از قانون عدم کاریابی

در این روش ثابت می کنید که شغلی متناسب با رشته تحصیلی خود پیدا نکرده اید. البته که این روش هرگز سریع نیست. شخص باید به یک دفتر کاریابی مراجعه نماید (برای پیدا کردن یک دفتر کاریابی کافی است در اینترنت دفاتر کاریابی در استان خود را جست و جو) و ثبت نام در اداره کار داشته باشد. از زمان ثبت نام تا پیدا نشدن کار نیز 6 ماه گذشته باشد. در صورتی که کار مورد نظر پیدا نشد، اداره کاریابی نامه ای مبنی بر اینکه شغلی متناسب با رشته تحصیلی تان پیدا نشده تنظیم کرده و به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی می دهد. این نامه از سوی ادارات نام برده بررسی و در صورت تایید به اداره کل مرکز استان ارسال می شود. در نهایت هم نامه نهایی مبنی بر عدم کاریابی از سوی اداره کل به دانشگاه شما ارسال می شود و می توانید مدارک خود را ازاد کنید.

دو نکته مهم در این روش وجود دارد: اول اینکه شما نباید هیچ سابقه بیمه ای داشته باشید و بعد اینکه اگر آقا باشید نیاز است که کارت پایان خدمت و یا معافیت تحصیلی ارائه دهید.  این قانون مخصوص کسانی است که فارغ التحصیل وزارت علوم هستند.

مزایا: نیاز به پول برای ازادسازی مدارک ندارید، زمان شما بابت تعهد به خدمت تلف نمی شود.

معایب: ممکن است سختگیری صورت بگیرد و شش ماه به یک سال هم تبدیل شود. ممکن است رشته تحصیلی شما با بازار کار خوبی در ایران همراه باشد و برای شما دردسر ساز شود.

چه مدت زمانی برای آزادسازی مدرک نیاز است؟

اگر قصد شما روش تعهد به خدمت نیست، حداکثر 6 ماه بعد از فارغ التحصیلی می توانید برای درخواست عدم کاریابی اقدام کنید. اگر کل هزینه مربوط به تحصیل را پرداخت کرده باشید آزادسازی مدارک شما کمتر از 30 روز پس از تسویه کامل با دانشگاه قابل انجام است.

در نهایت باز هم تاریخ دقیق بستگی به مقطع تحصیلی و دانشگاه شما دارد. مثلاً دانشجویان دانشگاه ازاد چون از ابتدا شهریه پرداخت کرده اند و به دانشگاه بدهکار نیستند ممکن است حتی در همان روز های ابتدایی پس از فارغ التحصیلی بتوانند مدارک اصلی خود را دریافت و یا به اصطلاح آزاد سازی نمایند.

چه کسانی می‌توانند در فرآیند آزادسازی مدرک به شما کمک کنند؟

اگر به دلایل مختلف خودتان از پس آزادسازی مدارک تحصیلی بر نمی آیید و یا به هر حال مراحل جدید و قوانین مربوطه را نمی دانید، می توانید از موسسه های زیر کمک بگیرید:

• بورسیه پلاس: boursieplus.ir
• مرکز مشاوره شغلی رادوین: مناسب کسانی که می خواهند از طریق عدم کاریابی به آزادسازی مدارک تحصیلی خود دست یابند. karyabi-radvin.ir
• موسسه لانر آوسبیلدونگ: ausbildungs.ir
• موسسه abroadin.com

سخن پایانی

بنابراین توضیحات کاملی که در این مقاله داده شد، شما برای اینکه بتوانید اقدام به مهاجرت تحصیلی داشته باشید، نیاز به آزاد سازی مدارک از دانشگاه دارید. حال اگر در دانشگاه دولتی تحصیل کرده باشید اولین روش برای شما پرداخت هزینه کل طول تحصیل است البته که این روش برای کسانی است که مشکل مالی برایشان مطرح نبوده و به دنبال سریع ترین روش هستند پیشنهاد می شود. روش های دیگری نیز وجود دارد که نیاز به پرداخت این میزان هزینه نبوده و با اندکی زمان گذاشتن و طی کردن روال اداری می توانید به راحتی مراحل آزادسازی مدارک خود را طی کنید. در پایان نیز به شما توصیه می کنیم که اگر قصد شما از مهاجرت جدی است حتما مقاله های زیر را مطالعه کنید تا با راهکارهای قبل از مهاجرت آشنا شوید:

مراحل ترجمه رسمی مدارک تحصیلی

آیا اپلای با معدل پایین امکان پذیر است